Τι είναι η φλεγμονώδης νόσος της πυέλου;

Η πυελική φλεγμονώδης νόσος είναι η φλεγμονή των εσωτερικών γυναικολογικών οργάνων (μήτρα, σάλπιγγες και ωοθήκες) από κάποιο ή κάποιους μικροβιακούς παράγοντες. Παρότι δεν είναι ξεκάθαρο πόσες Ελληνίδες έχουν πυελική φλεγμονώδη νόσο, φαίνεται ότι είναι αρκετά συχνή, ιδίως στις νεότερες των 25 ετών.

Ποια είναι τα συμπτώματα τηςφλεγμονώδους νόσου της πυέλου;

Συχνά, η πυελική φλεγμονή δεν προκαλεί κάποια εμφανή συμπτώματα. Οι περισσότερες γυναίκες έχουν μόνο ήπια συμπτώματα, που περιλαμβάνουν κάποιο ή κάποια από τα παρακάτω:

πόνο στη λεκάνη ή χαμηλά στην κοιλιά
δυσφορία ή και πόνο κατά την επαφή που το αισθάνεστε μέσα (στο βάθος) της λεκάνης
πόνο κατά την ούρηση
αιμορραγία μετά τη σεξουαλική επαφή ή μεταξύ των περιόδων
βαριές περίοδοι
ασυνήθιστη κολπική έκκριση (κιτρινόχρωμη ή πρασινόχρωμη)

Λίγες γυναίκες θα έχουν πιο σοβαρά συμπτώματα, όπως:

δυνατό πόνο στην κοιλιά
πυρετό
ναυτία και εμετό

Ποια είναι τα αίτια της πυελικής φλεγμονής;

Στις περισσότερες περιπτώσεις, η φλεγμονή οφείλεται σε κάποιο μικρόβιο που πέρασε από τον κόλπο και τον τράχηλο στα εσωτερικά γυναικολογικά όργανα (τη μήτρα, τις σάλπιγγες και τις ωοθήκες). Αρκετές φορές, η φλεγμονή οφείλεται σε παραπάνω από ένα είδος μικροβίων και είναι δύσκολο να εντοπίσουμε ποιο είναι ακριβώς. Έτσι, συχνά χρησιμοποιούμε συνδυασμό αντιβιοτικών που πιάνουν ποικιλία μικροβίων.

Τα συχνότερα αίτια είναι:

Σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα (ΣΜΝ)

Πυελική φλεγμονή μπορεί να προκληθεί από μικροοργανισμούς που ανήκουν στα ΣΜΝ, όπως τα χλαμύδια και ο γονόκοκκος. Συνήθως, αυτοί οι μικροοργανισμοί προκαλούν φλεγμονή στον τράχηλο. Αν ανιχνευθούν εγκαίρως, η θεραπεία είναι πολύ απλή. Αν παραμείνουν χωρίς θεραπεία όμως, μπορεί να ταξιδέψουν πιο βαθιά και να μολύνουν τη μήτρα, τις σάλπιγγες και τις ωοθήκες. Από τις γυναίκες που θα μολυνθούν με χλαμύδια, 10- 20% θα οδηγηθούν σε φλεγμονή της πυέλου εντός του έτους.

Άλλα αίτια

Αρκετές φορές δεν μπορούμε να εντοπίσουμε την ακριβή αιτιολογία της πυελικής φλεγμονής. Μια ποικιλία μικροβιακών οργανισμών μπορεί να ευθύνονται. Κάποιες φορές, μικρόβια που φυσιολογικά βρίσκονται στον κόλπο, αν περάσουν σε άλλα σημεία του σώματος μπορεί να προκαλέσουν φλεγμονή. Σε αυτά ανήκουν τα παρακάτω: αιμόφιλος, μυκόπλασμα, ουρεάπλασμα, ιος του έρπητα (HSV-2), τριχομονάδα, κυτταρομεγαλοϊός, στρεπτόκοκκος, κολοβακτηρίδιο, πεπτόκοκκοι και εντερόκοκκοι, αναερόβια μικρόβια

Ποιοί είναι οι παράγοντες κινδύνου για τη φλεγμονώδη νόσο της πυέλου;

Μεγάλος αριθμός ερωτικών συντρόφων

Νεαρή ηλικία

Ιστορικό προηγούμενης φλεγμονώδους νόσου της πυέλου

Συχνές κολπικές πλύσεις (όχι εξακριβωμένη συσχέτιση)

Γυναικολογικές επεμβάσεις όπως απόξεση, υστεροσκόπηση, ενδομήτρια βιοψία

Αντισυλληπτικά (αντικρουόμενα ευρήματα)

Σπιράλ (ίσως αυξημένος κίνδυνος τις πρώτες 20- 30 μέρες από την τοποθέτηση)

Ποιες είναι οι συνέπειες της φλεγμονώδους νόσου της πυέλου;

Τα μικρόβια μπορεί να μολύνουν το εσωτερικό της μήτρας (ενδομήτριο), τις σάλπιγγες, τις ωοθήκες, το εσωτερικό της κοιλιάς (περιτόναιο). Αν μείνουν χωρίς θεραπεία, η κατάσταση μπορεί να έχει σοβαρές μακροπρόθεσμες συνέπειες. Ευτυχώς, οι περισσότερες γυναίκες που λαμβάνουν έγκαιρα αντιβιοτική θεραπεία δε αποκτούν μακροπρόθεσμα προβλήματα. Οι συνέπειες της πυελικής φλεγμονώδους νόσου είναι:

Επαναλαμβανόμενα επεισόδια φλεγμονών της λεκάνης

Μερικές γυναίκες θα έχουν υποτροπιάζοντα επεισόδια πυελικής φλεγμονώδους νόσου. Αυτό μπορεί να συμβεί αν δεν ληφθεί σωστά η θεραπεία, ή διακοπεί νωρίτερα, ή αν γίνει επαναμόλυνση από τον ερωτικό σύντροφο. Μετά από ένα επεισόδιο πυελικής φλεγμονής, η ζημιά στη μήτρα και στις σάλπιγγες κάνει τον οργανισμό πιο ευάλωτο σε νέα μόλυνση.

Αποστήματα

Αν δημιουργηθεί πύον, αυτό μπορεί να συγκεντρωθεί σε ορισμένες περιοχές, όπως πχ στις σάλπιγγες και στις ωοθήκες και να δημιουργήσει αποστήματα. Αν συμβεί αυτό, θα γίνει προσπάθεια να αντιμετωπιστεί το απόστημα με αντιβίωση, αλλά ορισμένες φορές θα χρειαστεί χειρουργική επέμβαση (συνήθως λαπαροσκόπηση) για να παροχετευθεί το απόστημα και να καθαρίσει η περιοχή.

Χρόνιος πόνος στη λεκάνη

Κάποιες γυναίκες με πυελική φλεγμονώδη νόσο αναπτύσσουν χρόνιο πόνο στην περιοχής της λεκάνης ή χαμηλά στην κοιλιά. Σε μερικές περιπτώσεις μάλιστα, ο πόνος μπορεί να είναι αρκετά έντονος και να διαταράσσει την ποιότητα ζωής. Κάποιες γυναίκες οδηγούνται σε προβλήματα κατάθλιψης και αϋπνίας εξαιτίας του χρόνιου αυτού πόνου.. Συνήθως, τα παυσίπονα μπορούν να βοηθήσουν στον έλεγχο του πόνου. Αν όχι, ίσως χρειαστεί περαιτέρω έλεγχος για την εξακρίβωση της κατάστασης.

Εξωμήτρια εγκυμοσύνη

Εξωμήτρια ονομάζεται η εγκυμοσύνη όταν η εμφύτευση γίνει εκτός της μήτρας, συνήθως σε μία από τις σάλπιγγες.

Αν η πυελική φλεγμονώδης νόσος παραμορφώσει τις σάλπιγγες, τότε το ωάριο δυσκολεύεται να μετακινηθεί. Έτσι αν γίνει η γονιμοποίηση, αυξάνει η πιθανότητα το γονιμοποιημένο ωάριο να κολλήσει σε κάποιο σημείο της σάλπιγγας και η εγκυμοσύνη να αναπτύσσεται πλέον εξωμήτρια. Αυτή είναι μια κατάσταση που είναι δυνητικά επικίνδυνη για τη ζωή της γυναίκας γιατί όσο μεγαλώνει η εξωμήτρια εγκυμοσύνη, μπορεί να τρυπήσει τη σάλπιγγα και να αρχίσει εσωτερική αιμορραγία που κάποιες φορές μπορεί να είναι ιδιαίτερα σοβαρή.

Όποια γυναίκα έχει θετικό τεστ εγκυμοσύνης και πόνο στην κοιλιά θα πρέπει πάντα να αξιολογείται για την ύπαρξη εξωμήτριου εγκυμοσύνης. Η αντιμετώπιση (σε αρχικά στάδια) μπορεί να είναι φαρμακευτική για να σταματήσει η ανάπτυξη της εγκυμοσύνης, αλλά σε πιο σοβαρές καταστάσεις ίσως απαιτηθεί χειρουργική επέμβαση (συνήθως λαπαροσκόπηση).

Υπογονιμότητα

Εκτός από το να αυξάνει ο κίνδυνος να έχετε εξωμήτρια εγκυμοσύνη, η παραμόρφωση των σαλπίγγων και τυχόν αποστήματα μπορεί να προκαλέσουν υπογονιμότητα και να σας δυσκολέψουν στην προσπάθειά σας για την επίτευξη εγκυμοσύνης, αν τα ωάρια σας δεν μπορούν να ταξιδέψουν μέχρι την μήτρα.

Σύμφωνα με υπολογισμούς, 10% των γυναικών με φλεγμονώδη νόσο της πυέλου θα καταστούν υπογόνιμες εξαιτίας της νόσου. Πιο πολύ κινδυνεύουν οι γυναίκες που θα πάρουν θεραπεία με καθυστέρηση και αυτές που έχουν επαναλαμβανόμενα επεισόδια πυελικής φλεγμονής. Τα καλά νέα είναι ότι, σύμφωνα με έρευνες, οι γυναίκες με πυελική φλεγμονώδη νόσο που έλαβαν θεραπευτική αγωγή εγκαίρως, είχαν τα ίδια ποσοστά γονιμότητας με τις υπόλοιπες.

Σε περίπτωση που παραμορφωθούν οι σάλπιγγες, παλιότερα γινόταν προσπάθεια χειρουργικής αποκατάστασης (πλαστική σαλπίγγων). Πλέον, προτιμάται η χρησιμοποίηση τεχνικών εξωσωματικής γονιμοποίησης (IVF).

Πώς γίνεται η διάγνωση της φλεγμονώδους νόσου της πυέλου;

Δεν υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο τεστ για τη διάγνωση της πυελικής φλεγμονώδους νόσου. Η διάγνωση βασίζεται στα συμπτώματα και στη γυναικολογική εξέταση. Μετά τη λήψη του ιστορικού σας, θα σας εξετάσουμε γυναικολογικά ώστε να διαπιστώσουμε αν υπάρχει κάποια ευαισθησία στα γυναικολογικά όργανα. Αν κριθεί απαραίτητο, θα λάβουμε επίσης καλλιέργεια κολπικού υγρού από το εσωτερικό του κόλπου και τον τράχηλο.

Αν η καλλιέργεια δείξει την ύπαρξη χλαμυδίων ή γονόκοκκου, τότε αυτό ενισχύει τη διάγνωση της πυελικής φλεγμονώδους νόσου. Αρκετές φορές βέβαια, οι καλλιέργειες βγαίνουν αρνητικές, αλλά αυτό δεν αποκλείει τη νόσο.

Συμπληρωματικές εξετάσεις που ίσως χρειαστούν, περιλαμβάνουν: γυναικολογικό υπερηχογράφημα, εξετάσεις ούρων και αίματος, τεστ εγκυμοσύνης. Σπάνια, μπορεί να χρειασθεί λαπαροσκόπηση για να εξεταστούν υπό άμεση όραση τα εσωτερικά γυναικολογικά όργανα. Η επέμβαση αυτή χρειάζεται μόνο σε πολύ σοβαρές καταστάσεις όπου υπάρχει αδυναμία διάγνωσης.

Πώς γίνεται η θεραπεία της φλεγμονώδους νόσου της πυέλου;

Αν ανιχνευτεί σχετικά νωρίς, η κατάσταση μπορεί να θεραπευτεί με συνδυασμό αντιβιοτικών. Η θεραπεία συνήθως διαρκεί 14 μέρες γιατί απαιτείται χρόνος για να καταφέρουν τα αντιβιοτικά να καθαρίσουν τα εσωτερικά γυναικολογικά όργανα. Είναι σημαντικό να ολοκληρωθεί σωστά η θεραπεία και αποφύγετε ελεύθερες σεξουαλικές επαφές για το χρονικό διάστημα της θεραπείας. Καλό θα ήταν να ελεγχθεί και ο σύντροφος για να αποφευχθεί επαναμόλυνση ή διάδοση της φλεγμονής.

Αντιβιοτικά

Η έναρξη των αντιβιοτικών πρέπει να γίνεται γρήγορα, ακόμα και πριν βγουν τα αποτελέσματα των καλλιεργειών. Αυτό σημαίνει ότι η αντιβίωση που θα σας δώσουμε θα καλύψει τα πιθανότερα αίτια. Τα συνηθέστερα χρησιμοποιούμενα αντιβιοτικά είναι:

οφλοξασίνη

σιπροφλοξασίνη

μετρονιδαζόλη

κεφτριαξόνη

δοξυκυκλίνη

Αν συνυπάρχει και πόνος στη λεκάνη, τότε απλά αναλγητικά όπως ή παρακεταμόλη ή η ιμπουπροφένη μπορεί να προστεθούν. Είναι σημαντικό να ολοκληρώσετε τη θεραπεία ακόμα και αν αισθάνεστε καλύτερα μετά τις πρώτες μέρες θεραπείας.

Χρειάζεται θεραπεία ο ερωτικός μου σύντροφος;

Με όποιον ερωτικό σύντροφο ήρθατε σε επαφή τους 6 μήνες πριν την έναρξη των συμπτωμάτων θα πρέπει να ελεγχθεί για το αν χρειάζεται θεραπεία. Αυτό, για να αποτρέψουμε τυχόν επαναμόλυνση ή διάδοση της νόσου.

Καλό θα ήταν να αποφύγετε επαφές μέχρι να ολοκληρωθεί τόσο η δική σας θεραπεία, όσο και του συντρόφου σας.

Πώς γίνεται η πρόληψη της φλεγμονώδους νόσου της πυέλου;

Η πιθανότητα πυελικής φλεγμονής μειώνεται με τη συστηματική χρήση προφυλακτικού από την αρχή της επαφής. Αυτό ισχύει ιδίως αν έχετε αλλάξει πρόσφατα ερωτικό σύντροφο και δεν γνωρίζετε την κατάσταση υγείας του/ της. Συχνά οι νεαροί άνδρες μπορεί να έχουν μολυνθεί από χλαμύδια και να μην το γνωρίζουν γιατί πολλές φορές η μόλυνση από αυτόν τον μικροοργανισμό δεν δίνει συμπτώματα.

Αν φοβάστε ότι μπορεί να έχετε κολλήσει κάποιο σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα (ΣΜΝ), μιλήστε μαζί μας για να κάνουμε τον απαιτούμενο έλεγχο. Ενημερώστε μας σχετικά και πριν την πραγματοποίηση ιατρικών πράξεων όπως για παράδειγμα η τοποθέτηση σπιράλ ή μια απόξεση ώστε να προηγηθεί ο αναγκαίος έλεγχος.

Είμαστε στη διάθεση σας για περαιτέρω πληροφορίες σχετικά με τη νόσο και για ότι άλλο σας απασχολεί σχετικά.