Η καφεΐνη είναι ένα από τα πιο αγαπημένα διεγερτικά στη χώρα μας και παγκοσμίως. Αλλά τώρα που είστε έγκυος, ίσως πρέπει να δώσετε μεγαλύτερη προσοχή στην ποσότητα της καφεΐνης που προσλαμβάνετε καθημερινά.
Μερικές πληροφορίες για την καφεΐνη.
Η καφεΐνη είναι διεγερτικό και διουρητικό. Σαν διεγερτικό, αυξάνει τους παλμούς της καρδιάς (ταχυκαρδία) και ανεβάζει την αρτηριακή πίεση, πράγματα που, γενικά, δεν συνιστώνται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Σαν διουρητικό, η καφεΐνη σας προκαλεί συχνουρία και επειδή χάνετε υγρά από τη διούρηση μπορεί να προκληθεί αφυδάτωση.
Η καφεΐνη διασχίζει τον πλακούντα και φτάνει στο έμβρυο. Μπορεί το δικό σας σώμα να είναι σε θέση να διαχειρίζεται την καφεΐνη αλλά επειδή τα συστήματα μεταβολισμού του εμβρύου είναι ακόμα ανώριμα, το μωρό σας δεν μπορεί να μεταβολίσει πλήρως την καφεΐνη.
Η καφεΐνη στο τρίτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης μπορεί να τροποποιήσει τον ύπνο και τις κινήσεις του μωρού. Αυτό γιατί είναι διεγερτικό του κεντρικού νευρικού συστήματος (ΚΝΣ) και μπορεί να κρατά ξύπνια τόσο εσάς όσο και το μωρό σας.
Πόση καφεΐνη επιτρέπεται στην εγκυμοσύνη;
Οι περισσότεροι διεθνείς οργανισμοί Υγείας έχουν βάλει σαν ασφαλές όριο τα 200 mg (μιλιγκράμ) καφεΐνης την ημέρα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Αυτό αντιστοιχεί σε περίπου 2 κούπες στιγμιαίο καφέ.
Τι μπορεί να προκαλέσει η υπερβολική κατανάλωση καφεΐνης στην εγκυμοσύνη;
Οι έρευνες συνηγορούν ότι μεγάλες ποσότητες καφεΐνης οδηγούν σε περιορισμό της ανάπτυξης του εμβρύου. Αυτά τα μωρά γεννιούνται με μειωμένο σωματικό βάρος (ελλιποβαρή), μια κατάσταση που αυξάνει την πιθανότητα για προβλήματα υγείας αργότερα στη ζωή τους.
Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι η υπερβολική κατανάλωση καφεΐνης αυξάνει την πιθανότητα για αποβολή (παλίνδρομη κύηση) χωρίς όμως αυτό να είναι απόλυτα τεκμηριωμένο.
Σε ποιες τροφές περιέχεται καφεΐνη;
Καφεΐνη υπάρχει σε διάφορα τρόφιμα και ροφήματα όπως:
- καφές
- τσάι
- σοκολάτα
και προστίθεται σε:
- ποτά τύπου κόλα (cola)
- ενεργειακά ποτά
- φάρμακα για ημικρανίες
- φάρμακα για κρυολογήματα
- κάποιες μπάρες δημητριακών/ τσίχλες/ παγωτά
Πόση καφεΐνη περιέχουν τα διάφορα ροφήματα;
Ένας ενδεικτικός οδηγός είναι ο παρακάτω:
| Προϊόν | Ενδεικτική ποσότητα | Περιεκτικότητα σε καφεΐνη |
| Καφές φίλτρου | 200 ml | 115 mg (102-200 mg) |
| Εσπρέσο | 30 ml | 75 mg |
| Εσπρέσο φρέντο (διπλή δόση εσπρέσο) | 240 ml | 154 mg |
| Καπουτσίνο (διπλή δόση εσπρέσο) | 240 ml | 154 mg |
| Ενεργειακό ποτό | 500 ml | 150 mg |
| Στιγμιαίος καφές (νες, φραπέ) | 200 ml | 78 mg (27-173 mg) |
| Μαύρο τσάι | 240 ml | 48 mg |
| Αναψυκτικό μαύρο ( τύπου cola) | 500 ml | 32-48 mg |
| Αναψυκτικό μαύρο light (τύπου cola) | 500 ml | 30-64 mg |
| Ελληνικός καφές | 50 ml | 40 mg |
| Ντεκαφεϊνέ στιγμιαίος | 200 ml | 2-3 mg |
| Παγωτό με γεύση καφέ | 60 gr | 16 mg |
| Σοκολάτα γάλακτος | 45 gr | 11 mg |
| Σοκολάτα μαύρη | 45 gr | 31 mg |
| Ζεστό κακάο | 200 ml | 8 mg |
Πηγές: Παρασκευή Παλάτου, Διατροφολόγος και https://www.caffeineinformer.com/
Να τονιστεί πως οι τιμές αυτές είναι καθαρά ενδεικτικές. Η πραγματική περιεκτικότητα σε καφεΐνη μπορεί να διαφέρει ανάλογα με το χαρμάνι του καφέ και τον τρόπο παρασκευής. Ομοίως, για τα υπόλοιπα ροφήματα και τρόφιμα, κάθε προϊόν μπορεί να περιέχει διαφορετική ποσότητα. Είναι απαραίτητο να ανατρέχετε στον πίνακα των συστατικών που αναγράφεται σε κάθε συσκευασία.
Με βάση τα παραπάνω, πρέπει να γνωρίζετε ότι, για παράδειγμα, μπορείτε να ξεπεράσετε το όριο των 200mg καφεΐνης αν καταναλώσετε:
2 κούπες γαλλικού καφέ
1 φραπέ και ένα ενεργειακό ποτό
Στην εικόνα, φαίνονται ενδεικτικά κάποια ροφήματα, η περιεκτικότητά τους σε καφεΐνη και πόσα μπορείτε να καταναλώνετε περίπου κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης ώστε να μην υπερβαίνετε το συνιστώμενο ημερήσιο όριο των 200 mg. Υπενθυμίζεται ότι και αυτή η εικόνα είναι ενδεικτική και μπορεί το ρόφημα που καταναλώνετε να περιέχει διαφορετική ποσότητα καφεΐνης από αυτή που αναγράφεται.
Πώς να μειώσετε την κατανάλωση καφεΐνης στην εγκυμοσύνη;
Αν είναι δύσκολο να κόψετε τον καφέ, δοκιμάστε, τουλάχιστον, να πίνετε περισσότερο νερό, χυμούς ή προτιμήστε προϊόντα ντεκαφεϊνέ. Αποφύγετε τα ενεργειακά ποτά γιατί αυτά ειδικά περιέχουν υψηλές συγκεντρώσεις καφεΐνης.
Αν, περιστασιακά, υπερβείτε τη συνιστώμενη ημερήσια δόση μην ανησυχείτε: οι πιθανότητες να συμβεί κάτι κακό είναι ελάχιστες.
Πάντα να συμβουλεύεστε τον/ την γιατρό, τη μαία, τον/ την φαρμακοποιό σας σχετικά με τα φάρμακα που μπορεί να λάβετε κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Ακόμα και τα απλά φάρμακα του κρυολογήματος μπορεί να περιέχουν σημαντική ποσότητα καφεΐνης. Τέλος, να ελέγχετε τα συστατικά των τροφίμων που καταναλώνετε μιας και μπορεί να “κρύβεται” καφεΐνη και σ’ αυτά. Πάντως, συμπερασματικά, η μέτρια ποσότητα καφεΐνης δεν φαίνεται να δημιουργεί προβλήματα, οπότε απολαύστε έναν καφέ χωρίς ενοχές!