Το συνηθέστερο αποτέλεσμα ενός τεστ Παπ είναι ότι είναι εντελώς φυσιολογικό. Από τα, ευτυχώς, λίγα στα οποία η απάντηση δεν είναι φυσιολογική, η διάγνωση με το όνομα ASCUS (άσκους) είναι η πιο συχνή. Ο μελοδραματικός τίτλος επιλέχθηκε γιατί ένα αποτέλεσμα ASCUS πολλές φορές αποτελεί αίτιο μεγάλης ψυχολογικής επιβάρυνσης, ιατρικών παρεμβάσεων, αχρείαστων ιατρικών εξόδων ακόμα και διατάραξης της σχέσης του ζευγαριού! Τίποτα από όλα αυτά δεν είναι αναγκαίο να συμβεί!
Τι σημαίνει η λέξη ASCUS;
Είναι το ακρωνύμιο των λέξεων Atypical Squamous Cells of Undetermined Significance (ASC-US). Στα ελληνικά, σημαίνει Άτυπα Πλακώδη Κύτταρα Απροσδιορίστου Σημασίας. Ας εξηγήσουμε τι θα πει το καθένα γράμμα: Άτυπα (γιατί δεν είναι απολύτως φυσιολογικά) και Πλακώδη (γιατί προέρχονται από τον τράχηλο και ο τράχηλος έχει τέτοιου είδους κύτταρα). Και πάμε τώρα στο ωραίο μέρος: Απροσδιορίστου Σημασίας. Αυτός είναι ένας πολύ φιλολογικός τρόπος για να παραδεχτούμε την ιατρική άγνοια μας για το αν αξίζει να ασχοληθούμε μαζί τους ή όχι! Με άλλα λόγια, αυτού του είδους οι αλλοιώσεις είναι τόσο ελαφρές που, ενδεχομένως, δεν θα άξιζε να ασχοληθούμε μαζί τους. Ξέρουμε σίγουρα ότι δεν είναι σοβαρού βαθμού αλλοιώσεις, ξέρουμε ότι δεν είναι καρκίνος αλλά ο Κυτταρολόγος δεν μπορεί να κατατάξει τα κύτταρα και στα φυσιολογικά. (Αν βαριέστε να διαβάσετε το υπόλοιπο κείμενο, το συμπέρασμα είναι ότι ΔΕΝ κινδυνεύετε από το ASCUS!).
Τι μπορεί να προκαλέσει ένα αποτέλεσμα ASCUS;
Υπάρχει μια πλειάδα λόγων για τις οποίες μπορεί να έχουμε σαν αποτέλεσμα στο τεστ Παπ ASCUS. Οι αλλαγές στα κύτταρα που αναγκάζουν τον κυτταρολόγο να βάλει τη διάγνωση ASCUS μπορεί να προκληθούν από κοινούς παράγοντες που μπορεί να προκαλέσουν έναν ήπιο ερεθισμό στον τράχηλο.
Αυτή η ήπια φλεγμονή, μπορεί να συμβαίνει λόγω κάποιας φλεγμονής, όπως πχ μιας μυκητίασης ή λόγω άλλων σεξουαλικά μεταδιδόμενων λοιμώξεων. Ανάμεσα σε αυτές τις λοιμώξεις, αξίζει να αναφέρουμε τη μόλυνση από τον ιό HPV. Υπάρχουν πολλοί τύποι του ιού HPV που θα μπορούσαν να προκαλέσουν αυτού του βαθμού τις αλλοιώσεις. Λίγοι από αυτούς θα μπορούσαν να οδηγήσουν (μετά από πολλά χρόνια χωρίς παρακολούθηση και θεραπεία) στην ανάπτυξη καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Οι περισσότεροι όμως από αυτούς δεν το κάνουν.
Το τεστ Παπ έδειξε ASCUS. Τι κάνω τώρα;
Οι βασικές επιλογές είναι τρεις:
1) Επανάληψη του τεστ Παπ μετά από 6 μήνες (σύμφωνα με την Αμερικάνικη Εταιρεία Παθολογίας τραχήλου μετά από ένα χρόνο)
2) Ανίχνευση του ιού HPV
3) Κολποσκόπηση
Αναλυτικότερα:
1) Επανάληψη του τεστ Παπ: Μια αλλοίωση ASCUS είναι εξαιρετικά απίθανο να υποκρύπτει σοβαρή βλάβη. Στην πραγματικότητα, σε ποσοστό περίπου 70% η βλάβη θα υποστρέψει μέσα στα επόμενα δύο χρόνια (δηλαδή το τεστ Παπ θα είναι αρνητικό) και μόνο 7% θα προχωρήσει σε σοβαρότερη βλάβη. Η πιθανότητα το ASCUS να δώσει καρκίνο του τραχήλου της μήτρας είναι μόλις 0,25%. Έτσι, αν έχουμε δύο συνεχόμενα αρνητικά (καθαρά) τεστ Παπ τότε η παρακολούθηση επιστρέφει σε ετήσια βάση. Αν και το επόμενο τεστ Παπ δείξει ASCUS ή σοβαρότερη βλάβη, τότε συνιστάται κολποσκόπηση. Στις κοπέλες που είναι μικρότερες των 25 ετών, είναι ο προτιμότερος τρόπος παρακολούθησης.
2) Ανίχνευση του ιού HPV. Αυτή είναι σύμφωνα με τις διεθνείς επιστημονικές εταιρείες ο προτιμότερος τρόπος διερεύνησης του ASCUS για τις γυναίκες από 25 ετών και άνω. Το τεστ αυτό μπορεί να ανιχνεύσει την παρουσία του ιού HPV και να μας πει και ποιος τύπος υπάρχει συγκεκριμένα. Αν ανιχνευθεί κάποιος τύπος υψηλού κινδύνου για κακοήθεια, τότε συνιστάται κολποσκόπηση γιατί αυξάνει η πιθανότητα να υπάρχει κάποια προκαρκινική αλλοίωση. Αν δεν ανιχνευθεί ο ιός HPV, αυτές οι γυναίκες είναι απίθανο να έχουν προκαρκινικές αλλοιώσεις. Αυτές οι γυναίκες μπορούν να επανεξεταστούν με απλό τεστ Παπ ένα χρόνο μετά (σύμφωνα με τους Αμερικάνους κολποσκόπους η επανεξέταση μπορεί να γίνει τρία χρόνια μετά). Μέχρι τότε, κατά πάσα πιθανότητα, το ASCUS θα έχει θεραπευθεί από μόνο του.
3) Κολποσκόπηση. Η κολποσκόπηση είναι μια εξέταση που μπορεί να πραγματοποιηθεί στο Ιατρείο. Η κολποσκόπηση επιτρέπει την εξέταση του τραχήλου σε μεγάλη μεγέθυνση και με τη χρήση χημικών ουσιών ώστε να διαπιστωθούν βλάβες που με την απλή παρατήρηση θα διέλαθαν την προσοχή μας. Η κολποσκόπηση πραγματοποιείται όπως η κλασική γυναικολογική εξέταση. Χρησιμοποιείται κολποδιαστολέας για να παρατηρήσουμε τον τράχηλο και το μηχάνημα απεικόνισης τοποθετείται μπροστά από το άνοιγμα του κόλπου (εκτός του σώματος της γυναίκας). Με τη χρήση ισχυρής πηγής φωτός και μεγεθυντικών φακών μπορούμε να εντοπίσουμε βλάβες και παθολογικά αιμοφόρα αγγεία. Η χρήση ειδικών ουσιών (οξικό οξύ) μπορεί να βοηθήσει στην εντόπιση των βλαβών. Αν κριθεί απαραίτητο, μπορούν να ληφθούν και βιοψίες. Δεν χρειάζεται αναισθησία γιατί οι βιοψίες προκαλούν ελάχιστη μόνο ενόχληση. Η περαιτέρω αντιμετώπιση καθορίζεται με βάση το αποτέλεσμα της βιοψίας και τη σοβαρότητα της βλάβης. Περισσότερες λεπτομέρειες για την κολποσκόπηση βρίσκονται >ΕΔΩ<
Συμπέρασμα
Το αποτέλεσμα ASCUS στο τεστ Παπ μπορεί να αποτελεί αίτιο άγχους και στεναχώριας αλλά κάτι τέτοιο δεν δικαιολογείται αν σκεφτούμε ότι συνήθως δεν σχετίζεται με επικίνδυνες αλλοιώσεις των κυττάρων του τραχήλου. Αυτό που σίγουρα όμως απαιτείται είναι παρακολούθηση ώστε να εξασφαλίσουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα για την Υγεία σας. Ο προληπτικός ετήσιος έλεγχος και ο τακτικός επανέλεγχος σε περίπτωση που διαπιστωθεί κάποιο πρόβλημα έχουν σώσει ζωές! Και βέβαια όλα αυτά χωρίς περιττές εξετάσεις και αχρείαστες επεμβάσεις που δεν προσφέρουν τίποτα επιπλέον παρά μόνο αυξάνουν την αγωνία της Γυναίκας και το κόστος της θεραπείας.
Ο Ιατρός Δρ Αθανάσιος Β. Μουσιώλης είναι πιστοποιημένος από την Ελληνική Εταιρεία Παθολογίας Τραχήλου και Κολποσκόπησης