Με αφορμή ένα επιμορφωτικό σεμινάριο που παρακολουθήσαμε, θα θέλαμε να ενημερωθείτε για ένα πολύ σπάνιο συμβάν που μπορεί να εμφανιστεί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Μια εμφάνιση κακοήθειας στο μαστό ενώ μια γυναίκα εγκυμονεί είναι κάτι που μπορεί να συγκλονίσει τη ζωή μιας γυναίκας καθώς και την οικογένειά της. Αισθήματα θυμού, θλίψης και φόβου μπορεί να εμφανιστούν αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι η κατάσταση δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί.
Ο καρκίνος του μαστού κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι κάτι εξαιρετικά σπάνιο. Μόνο 1 στις 3000 έγκυες θα διαγνωστούν με κακοήθεια στο μαστό. Η πιο συνηθισμένη ηλικία είναι μεταξύ 32 και 38 ετών. Τις περισσότερες φορές η εγκυμοσύνη μπορεί να συνεχιστεί.
ΕΠΙΓΡΑΜΜΑΤΙΚΑ
- Ο καρκίνος μαστού στην εγκυμοσύνη είναι πολύ σπάνιος
- Οι περισσότερες γυναίκες που μένουν έγκυες μετά από θεραπεία για καρκίνο μαστού έχουν καλές εγκυμοσύνες και υγιή μωρά
- Αν διαγνωστείτε με καρκίνο μαστού, θα πρέπει να σας φροντίσει μια ομάδα ειδικών για να συζητήσετε τις επιλογές σας
- Αν διαγνωστείτε με καρκίνο μαστού όσο είστε έγκυες, η θεραπεία συνήθως ξεκινά άμεσα
- Ούτε τα φάρμακα ούτε τυχόν χειρουργείο θα βλάψει το μωρό σας. Μπορεί να χρειαστείτε επιπλέον θεραπεία μετά τη γέννηση του μωρού σας
- Αν σκοπεύετε να μείνετε έγκυες μελλοντικά, η θεραπεία που θα πάρετε πρέπει να λαμβάνει υπόψιν την επιθυμία σας
- Είναι συνήθως ασφαλές να θηλάσετε μετά από καρκίνο μαστού αν και τυχόν χειρουργείο ή ακτινοθεραπεία μπορεί να κάνει τα πράγματα δύσκολα
- Μετά από τη θεραπεία για κακοήθεια στο μαστό μπορεί να σας δοθεί η συμβουλή να περιμένετε 2 χρόνια πριν προσπαθήσετε για εγκυμοσύνη
Είμαι έγκυος και ψηλάφησα έναν όγκο στο στήθος μου. Τι να κάνω;
Καταρχάς, μην πανικοβάλλεστε! Τις περισσότερες φορές είναι απλά οι φυσιολογικές αλλαγές που συμβαίνουν στο μαστό κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του θηλασμού. Ωστόσο, καλό θα ήταν να το συζητήσουμε σχετικά. Αν χρειαστεί, θα πρέπει να σας δει κάποιος/α εδικός στο μαστό. Περαιτέρω εξετάσεις, όπως πχ υπερηχογράφημα μαστού μπορεί να χρειαστούν και ενδεχομένως και μαστογραφία. Με τις κατάλληλες προφυλάξεις (ειδική ποδιά), η μαστογραφία δεν θα κάνει κακό στο μωρό σας. Αν αποδειχθεί τυχόν όγκος, τότε θα χρειαστεί να γίνει βιοψία.
Αν αποδειχθεί κακοήθεια, τι θεραπεία χρειάζεται;
Αυτό θα εξαρτηθεί από το είδος και την έκταση του όγκου, το στάδιο της εγκυμοσύνης και τυχόν δικές σας ιδιαιτερότητες. Γενικά, οι θεραπευτικές επιλογές είναι τρεις: χειρουργική επέμβαση, ακτινοθεραπεία και χημειοθεραπεία.
Χειρουργική θεραπεία: Αφαίρεση του όγκου (ογκεκτομή) και ίσως αφαίρεση κάποιων λεμφαδένων από τη μασχάλη. Ίσως χρειαστεί να γίνει αισθητική επέμβαση για την αποκατάσταση του μαστού αλλά αυτό το αναβάλουμε για μετά τη γέννηση του μωρού.
Ακτινοθεραπεία: Αν χρειαστεί ακτινοθεραπεία, συνήθως την αναβάλλουμε για μετά τη γέννηση του μωρού.
Χημειοθεραπεία: Φαρμακευτικοί παράγοντες δεν δίνονται συνήθως πριν τις 13 εβδομάδες γιατί αυτό θα μπορούσε να προκαλέσει ανωμαλίες στο έμβρυο. Μετά από αυτό το στάδιο ίσως σας προταθεί χημειοθεραπεία ανάλογα με τον τύπο του καρκίνου. Κάποια φάρμακα που χρησιμοποιούνται σε θεραπευτικά σχήματα, η ταμοξιφαίνη και η τραστουζουμάμπη (trastuzumab– Herceptin), δεν συνιστώνται να δίνονται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Πρέπει να κάνω διακοπή της εγκυμοσύνης;
Οι περισσότερες γυναίκες θα επιλέξουν τη συνέχιση της εγκυμοσύνης ενόσω λαμβάνουν θεραπεία για τον καρκίνο του μαστού. Ωστόσο, αν ο καρκίνος είναι προχωρημένος όταν διαγνωστεί ή αν είστε στο 1ο τρίμηνο της εγκυμοσύνης, πιθανόν να σας προταθεί από την ομάδα που θα αναλάβει τη θεραπεία σας και η επιλογή της διακοπής της εγκυμοσύνης. Είναι μια εξαιρετικά δύσκολη απόφαση που πρέπει να πάρετε με βάση το τι είναι καλύτερο για εσάς και την οικογένειά σας.
Υπάρχει περίπτωση η θεραπεία για τον καρκίνο του μαστού να επηρεάσει την εγκυμοσύνη μου;
Οι περισσότερες γυναίκες με καρκίνο του μαστού θα συνεχίσουν την εγκυμοσύνη τους κανονικά και θα γεννήσουν στην ώρα τους. Αν κάνετε χημειοθεραπεία, θα σταματήσετε το σχήμα περίπου 2-3 εβδομάδες πριν την προγραμματισμένη ημερομηνία του τοκετού για να μπορέσει το σώμα σας να αναρρώσει.
Μπορώ να θηλάσω μετά από θεραπεία για καρκίνο του μαστού;
Αν χειρουργηθείτε ή κάνετε ακτινοθεραπεία, μπορεί να μην παράγει γάλα αυτός ο μαστός, αλλά ο άλλος θα δουλεύει κανονικά. Αν έχετε κάνει χημειοθεραπεία στο παρελθόν, είναι απολύτως ασφαλές να θηλάσετε. Ωστόσο, δεν θα πρέπει να θηλάζετε αν λαμβάνετε ακόμα χημειοθεραπείες, ταμοξιφαίνη ή το Herceptin.
Δεν είμαι έγκυος τώρα αλλά πέρασα καρκίνο του μαστού. Μπορώ να αποκτήσω παιδί στο μέλλον;
Οι επιθυμίες σας για τεκνοποίηση πρέπει να ληφθούν υπόψιν στις συζητήσεις σας με τους ειδικούς. Όποτε είναι δυνατόν, μπορούν να επιλεχθούν φάρμακα χημειοθεραπείας που έχουν την μικρότερη επίδραση στη γονιμότητά σας. Υπάρχουν φάρμακα, όμως, που μπορεί να επηρεάσουν το απόθεμα των ωοθηκών αλλά δεν πρέπει να ξεχνάτε ότι σημαντικό ρόλο παίζει και η ηλικία σας. Κάποια άλλα φάρμακα, όπως η ταμοξιφαίνη και το Herceptin, δεν φαίνεται να επηρεάζουν τη γονιμότητα αλλά θα πρέπει να αποφύγετε εγκυμοσύνη ενόσω τα λαμβάνετε. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορείτε να σκεφτείτε κατάψυξη ωαρίων ή εμβρύων πριν την έναρξη της χημειοθεραπείας.
Τελείωσα τη θεραπεία μου και θα ήθελα να μείνω έγκυος. Τι πρέπει να γνωρίζω;
Μιλήστε σχετικά με την ομάδα που έχει αναλάβει τη θεραπεία σας, Συνήθως, θα σας συστηθεί να περιμένετε για τουλάχιστον 2 χρόνια μετά το τέλος της θεραπείας ώστε να ελαχιστοποιηθεί η περίπτωση επανεμφάνισης κακοήθειας. Αν παίρνετε ταμοξιφαίνη συνήθως χρειάζεται διακοπή για περίπου 3 μήνες πριν τις προσπάθειες για μωρό.
Υπάρχουν επιπλέον κίνδυνοι για εμένα και το μωρό μου σε μια εγκυμοσύνη;
Κάποια χημειοθεραπευτικά σχήματα μπορεί να αυξάνουν λίγο τον κίνδυνο για κάποιο πρόβλημα στην καρδιά του εμβρύου. Θα ήταν σκόπιμο να κάνετε κάποιο υπερηχογράφημα εμβρυϊκής καρδιάς. Τα ποσοστά αποβολής, εμβρυϊκού θανάτου και εμβρυϊκών ανωμαλιών είναι παρόμοια όπως και σε κάθε άλλη γυναίκα. Η εγκυμοσύνη δεν θα αυξήσει την πιθανότητα επανεμφάνισης του καρκίνου.