Διάγνωση και εξετάσεις
Πώς γίνεται η διάγνωση για τις ανωμαλίες στην περίοδο;
Αν οτιδήποτε στον κύκλο σας έχει αλλάξει, θα ήταν καλό να κρατήσετε ένα λεπτομερές ημερολόγιο του πότε ξεκινά η περίοδος, πότε τελειώνει, τι ροή είχατε και αν βγαίνουν κομμάτια με πήγμα. Επίσης, σημειώστε στο ημερολόγιο οποιαδήποτε άλλα συμπτώματα όπως αν είχατε αίμα ανάμεσα στις περιόδους, αν είχατε πόνο ή κράμπες στην κοιλιά ή πρήξιμο και ευαισθησία στο στήθος.
Εξετάσεις που μπορεί να είναι χρήσιμες
- Γενική αίματος και φερριτίνη για να δούμε αν έχετε αναιμία
- Έλεγχος πηκτικότητας αίματος για να αποκλείσουμε τυχόν αιμορραγική διάθεση
- Καλλιέργειες κολπικού υγρού για να αποκλείσουμε τυχόν μόλυνση από κάποιο μικρόβιο
- Κολπικό υπερηχογράφημα για να ελέγξουμε για τυχόν ινομυώματα, πολύποδες ή κύστεις ωοθηκών
Πιο σπάνια
- Βιοψία ενδομητρίου, κατά την οποία λαμβάνεται δείγμα από το εσωτερικό της μήτρας για να γίνει διάγνωση για πολύποδα ή άλλες παθήσεις του ενδομητρίου.
- Λαπαροσκόπηση για να ελέγξουμε το εσωτερικό της κοιλιάς και τα γυναικολογικά όργανα για τυχόν ύπαρξη ενδομητρίωσης
Αντιμετώπιση και θεραπεία
Πώς θεραπεύονται οι ανωμαλίες στην περίοδο;
Όταν υπάρχει ανωμαλία στην περίοδο, η θεραπεία εξαρτάται από την υποκείμενη αιτία:
Ρύθμιση του κύκλου: Ορμόνες όπως τα οιστρογόνα και η προγεστερόνη μπορούν να βοηθήσουν να ελεγχθεί η αιμορραγία. Ανάλογα με το ιστορικό και τις ανάγκες σας, μπορεί να χρησιμοποιηθούν αντισυλληπτικά δισκία ή μόνο προγεστερόνη
Έλεγχος πόνου: ήπιες ή μέτριες κράμπες μπορούν να ελεγχθούν και να μην πονάτε αν πάρετε απλά παυσίπονα όπως παρακεταμόλη ή ιμπουπροφένη. Η ασπιρίνη δεν συνιστάται γιατί μπορεί να προκαλέσει βαρύτερη αιμορραγία. Στην μείωση του πόνου μπορεί να βοηθήσει και το να κρατάτε την περιοχή ζεστή (πχ με ένα ζεστό μπάνιο ή κάποια θερμοφόρα) Δείτε περισσότερα >ΕΔΩ<
Ινομυώματα μήτρας: Τα ινομυώματα μπορεί να αντιμετωπιστούν φαρμακευτικά και/ ή χειρουργικά. Αν τα ινομυώματα δεν προκαλούν ιδιαίτερα συμπτώματα, τότε αρκούν απλές θεραπείες. Αν προκαλέσουν αναιμία λόγω βαριάς αιμορραγίας τότε ίσως χρειαστεί χορήγηση συμπληρώματος σιδήρου. Αντισυλληπτικά χαμηλής δόσης ή σκέτη προγεστερόνη μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για να ελέγξουν την βαριά αιμορραγία. Ενέσιμα φάρμακα όπως οι GnRH αγωνιστές (ανάλογα γοναδοτροπίνης) μπορούν να μειώσουν το μέγεθος του ινομυώματος και να ελέγξουν τη βαριά αιμορραγία. Αυτά τα φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν προσωρινή φαρμακευτική εμμηνόπαυση.
Αν τα φάρμακα δεν βοηθήσουν στη ρύθμιση της αιμορραγίας λόγω των ινομυωμάτων, τότε μπορεί να χρειαστεί να καταφύγουμε σε χειρουργικές μεθόδους (αφαίρεση μόνο του ινομυώματος ή αφαίρεση και ολόκληρης της μήτρας). Άλλη εναλλακτική μέθοδος είναι ο εμβολισμός της μητριαίας αρτηρίας (μέθοδος επεμβατικής ακτινολογίας) με την οποία διακόπτουμε την κυκλοφορία στις μητριαίες αρτηρίες που τροφοδοτούν τον ινομύωμα.
Ενδομητρίωση: Δεν υπάρχει φαρμακευτική θεραπεία για την ενδομητρίωση. Ωστόσο, απλά παυσίπονα μπορούν να βοηθήσουν να περνάτε με πιο ήπια συμπτώματα την όλη κατάσταση. Ορμονικές θεραπείες, όπως πχ τα αντισυλληπτικά χάπια, μπορούν να βοηθήσουν στο να μην μεγαλώσει άλλο η εστία της ενδομητρίωσης και να μειώσουν την αιμορραγία και τον πόνο στη διάρκεια της περιόδου. Σε πιο σοβαρές καταστάσεις, η χρήση προγεστερινοειδών ή αναλόγων γοναδοτροπίνης (GnRH ανάλογα) μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να σταματήσει προσωρινά την περίοδο. Επίσης, σε σοβαρές καταστάσεις, ίσως απαιτηθεί χειρουργική αφαίρεση της ενδομητρίωσης με λαπαροσκόπηση. Σε εξαιρετικά ακραίες καταστάσεις θα απαιτηθεί αφαίρεση της μήτρας (υστερεκτομή), αλλά αυτό είναι, γενικά, σπάνιο.
Σημαντική βοήθεια στο θέμα των αιμορραγιών μας δίνει το σπιράλ Mirena. Αυτό το σπιράλ, προσφέρει αντισυλληπτική προστασία που διαρκεί 5 χρόνια αλλά ταυτόχρονα, μειώνει και το αίμα της περιόδου. Αυτό το καταφέρνει, μειώνοντας το πάχος του ενδομητρίου (του εσωτερικού στρώματος της μήτρας). Η τοποθέτηση μπορεί να γίνει, με ελάχιστη ενόχληση, στο ιατρείο.
Πρόληψη διαταραχών περιόδου
Πώς μπορώ να μειώσω τις πιθανότητες για ανωμαλίες στην περίοδό μου;
Δείτε μερικές συμβουλές αυτό-βοήθειας
- Προσπαθήστε να ακολουθείτε έναν υγιή τρόπο ζωής με μέτρια άσκηση και υψηλού επιπέδου διατροφή. Αν πρέπει να χάσετε βάρος, κάντε το σταδιακά και μην καταφύγετε σε εξοντωτικές δίαιτες με μεγάλη μείωση θερμίδων και μερίδων φαγητού.
- Φροντίστε να ξεκουράζεστε επαρκώς
- Δοκιμάστε τεχνικές χαλάρωσης και κάντε μια προσπάθεια να μειώσετε το στρες στην καθημερινότητά σας
- Αν είστε αθλήτρια, περιορίστε την παρατεταμένη ή υπερβολική καταπόνηση των προπονήσεων. Υπερ- εντατικές αθλητικές δραστηριότητες μπορούν να διαταράξουν την περίοδό σας.
- Αν χρειάζεται, χρησιμοποιείστε αντισυλληπτικά χάπια ή άλλες μεθόδους αντισύλληψης, ανάλογα με τις ανάγκες σας
- Θυμηθείτε να αλλάζετε ταμπόν ή σερβιέτες τακτικά (περίπου κάθε 4- 6 ώρες) για να προφυλαχθείτε από μολύνσεις και το σπάνιο τοξικό σύνδρομο από ταμπόν.
- Μην παραμελείτε τον έλεγχο ρουτίνας στο γυναικολόγο σας!
Η καθημερινότητα με τις διαταραχές του κύκλου
Πότε πρέπει να ζητήσετε βοήθεια για κάποια διαταραχή στην περίοδο;
Μιλήστε με τον γυναικολόγο σας ή κάποιον επιστήμονα Υγείας αν έχετε κάποιο από τα παρακάτω συμπτώματα:
- Πολύ δυνατό πόνο στην περίοδο ή ανάμεσα στις περιόδους
- Ασυνήθιστα υπερβολική αιμορραγία (να ποτίζει εντελώς μια σερβιέτα ή ένα ταμπόν κάθε 2 με 3 ώρες ή αν βγαίνουν κομμάτια με πήγματα αίματος
- Αν υπάρχει κολπική έκκριση που δεν σας φαίνεται φυσιολογική ή αν έχει άσχημη μυρωδιά
- Υψηλό πυρετό
- Περίοδος που διαρκεί για πάνω από 7 μέρες
- Αιμορραγία από τον κόλπο ή σταγόνες αίματος ανάμεσα στις περιόδους ή να δείτε αίμα ενώ έχετε εμμηνόπαυση
- Περίοδοι που γίνονται ιδιαίτερα ακανόνιστες ενώ παλιότερα ήταν τακτικές
- Ναυτία ή εμετοί όταν έχετε περίοδο
- Συμπτώματα του συνδρόμου τοξικού σοκ, όπως πυρετός πάνω από 38,8o C, εμετούς, διάρροια, λιποθυμίες, ζαλάδα
- Επειδή πάντα υπάρχει και η περίπτωση εγκυμοσύνης, ελέγξτε για τυχόν εγκυμοσύνη και επισκεφτείτε τον γυναικολόγο σας
Η διάγνωση του ακριβή λόγου για τον οποίο υπάρχουν οι διαταραχές περιόδου είναι πολύ σημαντική γιατί έτσι θα επιλέξουμε και την ενδεδειγμένη θεραπεία για την αντιμετώπισή τους. Για να ενημερωθείτε για τα αίτια που μπορεί να διαταράξουν την περίοδό σας, δείτε >ΕΔΩ<. Θα πρέπει να γνωρίζετε ότι δεν πρέπει να αφήνετε τον εαυτό σας να εξαντλείται από την υπερβολική απώλεια αίματος με την περίοδο, ενώ επίσης, να γνωρίζετε ότι και οι άλλου του διαταραχές συνήθως διορθώνονται (αν χρειάζεται) με κάποια απλή θεραπεία.