Μπορεί μια γυναίκα άνω των 40 να πάρει αντισυλληπτικά;
Τι κίνδυνοι υπάρχουν από τη χρήση αντισυλληπτικών για τις γυναίκες άνω των 40;
Μπορεί και πρέπει μια γυναίκα άνω των 40 να πάρει το “χάπι της επόμενης ημέρας”;
Αυτές και άλλες ερωτήσεις απασχολούν τις πιο πολλές κοπέλες άνω των 40 που προσέρχονται στο Ιατρείο μας. Παραθέτουμε, σε μορφή συνοπτικών τίτλων, τις απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα
- Αν και οι πιθανότητες για φυσική εγκυμοσύνη πέφτουν δραματικά τα 40, είναι ακόμα δυνατόν να συμβεί σύλληψη μέχρι και την εμμηνόπαυση. Έτσι, η αντισύλληψη είναι σημαντική για να αποφευχθούν ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες και μετά την ηλικία των 40.
- Η εγκυμοσύνη και ο τοκετός μετά τα 40 μπορεί να έχουν περισσότερους κινδύνους τόσο για τη μητέρα όσο και για το μωρό σε σύγκριση με τις νεότερες γυναίκες. Οι γυναικολόγοι πρέπει να συζητούν αυτούς τους κινδύνους με τις γυναίκες άνω των 40.
- Ακόμα κι αν μια γυναίκα δε χρησιμοποιεί πλέον αντισύλληψη, είναι σημαντικό να μιλήσει για τα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα (ΣΜΝ) και τη σεξουαλική υγεία, ειδικά για αυτές άνω των 40.
- Οι γυναίκες άνω των 40 που αντιμετωπίζουν αλλαγές στον κύκλο τους πρέπει να επισκεφτούν έναν γυναικολόγο για αξιολόγηση, είτε χρησιμοποιούν αντισύλληψη είτε όχι.
- Είναι σημαντικό για τους γυναικολόγους να ρωτάνε τις γυναίκες άνω των 40 για οποιαδήποτε ουρογεννητικά συμπτώματα ή σεξουαλικά θέματα που μπορεί να αντιμετωπίζουν και αντίστοιχα οι γυναίκες να κάνουν ερωτήσεις για αυτά τα θέματα.
- Οι γυναίκες άνω των 40 βρίσκονται σε υψηλότερο κίνδυνο για ορισμένες παθήσεις όπως η καρδιαγγειακή νόσος, η παχυσαρκία και ορισμένοι καρκίνοι, γι’ αυτό αυτοί οι παράγοντες πρέπει να ληφθούν υπόψη κατά την επιλογή της μέθοδος αντισύλληψης.
- Η αντισύλληψη δεν επηρεάζει την έναρξη ή τη διάρκεια των συμπτωμάτων της κλιμακτηρίου και της εμμηνόπαυσης, αλλά μπορεί να κρύψει ορισμένα σημάδια της εμμηνόπαυσης.
- Η χρήση των σπιράλ αντισύλληψης, όπως του χαλκού ή το σπιράλ λεβονοργεστρέλης 52mg, μπορεί να επεκταθεί μέχρι την εμμηνόπαυση.
- Τα αντισυλληπτικά μόνο με προγεσταγόνο (mini- pill), δεν σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο θρομβώσεων, εμφράγματος ή εγκεφαλικού και δεν φαίνεται να επηρεάζουν την οστική πυκνότητα.
- Από τα αντισυλληπτικά, αυτά με λεβονοργεστρέλη ή νορεθιστερόνη είναι προτιμότερα για τις άνω των 40 ετών γιατί έχουν μικρότερη πιθανότητα να προκαλέσουν θρομβώσεις (αλλά δεν κυκλοφορούν στην Ελλάδα!).
- Από τα αντισυλληπτικά, αυτά με ≤30 μg αιθινυλοιστραδιόλης είναι προτιμητέα γιατί ίσως έχουν μικρότερη πιθανότητα να προκαλέσουν θρομβώσεις, εμφράγματα και εγκεφαλικά.
- Τα συνδυασμένα αντισυλληπτικά μπορούν να μειώσουν τη βαριά περίοδο, κάτι ίσως χρήσιμο για αρκετές γυναίκες άνω των 40.
- Τα συνδυασμένα αντισυλληπτικά μειώνουν τον κίνδυνο για καρκίνο ωοθηκών και ενδομητρίου και αυτή η δράση τους κρατά για αρκετό χρονικό διάστημα ακόμα και μετά τη διακοπή τους
- Για τις γυναίκες που καπνίζουν, συνιστάται να σταματήσουν τη χρήση συνδυασμένων αντισυλληπτικών μετά την ηλικία των 35 ετών λόγω αυξημένων κινδύνων υγείας που σχετίζονται με το κάπνισμα.
- Επίσης, γυναίκες ηλικίας 50 ετών και άνω, θα πρέπει να αποφεύγουν τη λήψη συνδυασμένων αντισυλληπτικών και αν χρειάζονται αντισύλληψη, να χρησιμοποιήσουν κάποια άλλη μέθοδο.
- Η στείρωση (πχ απολίνωση σαλπίγγων) δεν διακόπτει τις περιόδους, δεν προκαλεί εμμηνόπαυση και τυχόν ανωμαλίες του κύκλου δεν οφείλονται σε αυτή.
- Γυναίκες άνω των 40 που χρειάζονται επείγουσα αντισύλληψη, μπορούν να χρησιμοποιήσουν το “χάπι της επόμενης ημέρας” για να αποτρέψουν εγκυμοσύνη μετά από ελεύθερη σεξουαλική επαφή.
- Η εμμηνόπαυση συνήθως διαγιγνώσκεται μετά από ένα χρόνο χωρίς περίοδο, και οι περισσότερες γυναίκες δε χρειάζονται εξετάσεις για τα επίπεδα των ορμονών για να γίνει διάγνωση.
- Γενικά, οι γυναίκες μπορούν να σταματήσουν την αντισύλληψη μετά την ηλικία των 55 ετών, επειδή η πιθανότητα εγκυμοσύνης μετά από αυτήν την ηλικία είναι σπάνια, ακόμα και για γυναίκες που εξακολουθούν να έχουν περίοδο.
- Το ενδομήτριο σπιράλ δεν πρέπει να αφεθεί στη θέση του απεριόριστα όταν δεν είναι πλέον απαραίτητο, καθώς μπορεί να οδηγήσει σε λοιμώξεις.
- Οι γυναίκες που χρησιμοποιούν θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης (ΘΟΥ) δεν πρέπει να βασίζονται σε αυτήν για αντισύλληψη.
- Όλες οι μέθοδοι αντισύλληψης με προγεστερόνη (πχ το mini- pill) είναι ασφαλείς για χρήση παράλληλα με τη θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης ΘΟΥ.
- Η συνδυασμένη ορμονική αντισύλληψη μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε γυναίκες κάτω των 50 ετών ως εναλλακτική λύση για τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης και για την πρόληψη της απώλειας της πυκνότητας των οστών.
- Τα συνδυασμένα αντισυλληπτικά έχουν κατώτερα αποτελέσματα στην πρόληψη της απώλειας της πυκνότητας των οστών σε σχέση με τη θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης