Τι είναι τα λόχια; Όσα πρέπει να γνωρίζετε για την αιμορραγία μετά τον τοκετό

Λόχια, ονομάζεται η ροή του αίματος που ακολουθεί τον τοκετό σας. Είναι μια περίοδος που το σώμα πρέπει να προσαρμοστεί στα καινούργια δεδομένα και να επανέλθει στην προηγούμενη κατάσταση. Είναι λοιπόν πολύ χρήσιμο να ξέρετε τι πρέπει να περιμένετε.

Πολλές απορίες υπάρχουν για την αιμορραγία που ακολουθεί έναν τοκετό. Αυτή η αιμορραγία είναι φυσιολογική και συμβαίνει σε όλες τις λεχώνες, είτε γεννήσουν με φυσιολογικό τοκετό, είτε με καισαρική. Να περιμένετε να διαρκέσει τουλάχιστον 1 μήνα. Συνήθως διαρκούν 4- 6 εβδομάδες αλλά υπάρχει και ένα ποσοστό 10% των γυναικών που θα έχουν λόχια (φυσιολογικά) και για περισσότερο χρονικό διάστημα.

Τι είναι τα λόχια;

Τα λόχια είναι ένας συνδυασμός αμνιακού υγρού, ιστών και αίματος και είναι κάτι απόλυτα φυσιολογικό. Αυτό το φυσιολογικό υγρό αποβάλλεται από τον κόλπο σταδιακά μετά τον τοκετό σας. Όταν ξεκολλάει ο πλακούντας μετά τον τοκετό, σε εκείνη την περιοχή δημιουργείται μια πληγή που πρέπει να κλείσει. Τα λόχια προέρχονται κυρίως από αυτή την περιοχή. Επιπλέον και το στρώμα στο εσωτερικό της μήτρας, το ενδομήτριο, που ήταν λόγω των ορμονών της εγκυμοσύνης ήταν παχύ, τώρα πρέπει να καθαρίσει. Αυτό θυμίζει την διαδικασία που γίνεται σε κάθε σας περίοδο.

Μερικές φορές υπάρχει και λίγος πόνος, σαν κράμπες περιόδου ή μίνι συσπάσεις που συνυπάρχουν μαζί με τα λόχια. Αυτά μπορεί να τα αισθάνεστε κυρίως όταν θηλάζετε και αυτό βοηθάει στο να επανέλθει η μήτρα σας στις κανονικές της διαστάσεις. Τα πονάκια σημαίνουν ακριβώς αυτό: ότι η μήτρα σας “μαζεύει” και δεν υπάρχει κανένας λόγος ανησυχίας. Αυτά τα προκαλεί η άνοδος της ορμόνης ωκυτοκίνης (ή οξυτοκίνης). Η ωκυτοκίνη είναι η ορμόνη της ηρεμίας, της γαλήνης, της ευεξίας και της αγάπης και βοηθά τις νέες μητέρες να συνδεθούν με το μωράκι τους και επίσης διεγείρει την παραγωγή του μητρικού γάλακτος.

Αμέσως μετά τον τοκετό, η αιμορραγία μπορεί να είναι και βαριά. Μπορεί να χρειάζεται να αλλάζετε μεγάλες σερβιέτες αρκετά συχνά. Οι σερβιέτες για μεγάλη αιμορραγία, μπορεί να σας βοηθήσουν να κάθεστε και πιο εύκολα γιατί λειτουργούν σαν μαξιλαράκι. Πολλές λεχώνες μετά από φυσιολογικό τοκετό, διαπιστώνουν ότι τους είναι δύσκολο να καθίσουν τις πρώτες μέρες μετά τον τοκετό. Σημαντικό: ΔΕΝ συνιστάται να χρησιμοποιείτε ταμπόν μετά τον τοκετό γιατί αυξάνουν την πιθανότητα για μόλυνση.

Επίσης, συνιστάται να μην έχετε επαφή μέχρι να καθαρίσουν τα λόχια γιατί ίσως και αυτό θα μπορούσε να προκαλέσει κάποια μόλυνση

Τα λόχια μετά από καισαρική τομή: υπάρχει διαφορά;

Κάποιες φορές, οι γυναίκες που κάνουν καισαρική μπορεί να έχουν λιγότερα λόχια μετά από 24 ώρες αν τα συγκρίνουμε με τις γυναίκες που έκαναν φυσιολογικό τοκετό. Αυτός ο κανόνας βέβαια δεν ισχύει για όλες: Άλλες λένε ότι είχαν πολύ λίγο αίμα και άλλες ότι η αιμορραγία κράτησε παραπάνω από ότι σε έναν φυσιολογικό τοκετό.

Σε γενικές γραμμές, μετά από καισαρική, ισχύουν οι ίδιοι κανόνες και προειδοποιήσεις όπως και για τους φυσιολογικούς τοκετούς.

Τα στάδια των λόχιων: Ποιοι είναι οι τρεις τύποι λόχιων;

Τα λόχια χωρίζονται σε τρία στάδια, τα αιματηρά (lochia rubra), τα ορώδη (lochia serosa) και τα λευκά (lochia alba). Κάθε γυναίκα μπορεί να έχει παραλλαγές τόσο στην εμφάνιση, όσο και στη διάρκεια της κάθε φάσης.

1) Τα αιματηρά λόχια

Αυτά εμφανίζονται τις πρώτες 2- 5 μέρες μετά τον τοκετό, όταν η αιμορραγία είναι πιο έντονη. Το αίμα θα είναι κόκκινο και σε μεγάλη ποσότητα. Είναι φυσιολογικό να δείτε και λίγα κομμάτια. Ωστόσο, τα κομμάτια αυτά (θρόμβοι) δεν θα πρέπει να είναι μεγαλύτερα από πχ ένα δαμάσκηνο, οπότε αν έχετε πιο μεγάλα κομμάτια θα πρέπει να μιλήσετε με την μαία ή τον γιατρό σας.

Λόγω της μεγαλύτερης ροής, αν είστε ξαπλωμένη ή καθιστή και μετά σηκωθείτε, θα νιώσετε κάτι μεγάλο να κυλάει. Αυτό δεν είναι ανησυχητικό γιατί μόλις φύγει, μετά η ροή θα μειωθεί ξανά.

2) Τα ορώδη λόχια

Το επόμενο στάδιο είναι τα ορώδη λόχια. Συνήθως ξεκινάνε από την 5η μέρα και διαρκούν μέχρι την 10η (μερικές φορές και παραπάνω). Η μίξη του αίματος και της έκκρισης θα αρχίσει να γίνεται πιο υδαρής με ανοικτό ροζ χρώμα. Η ροή επίσης θα είναι λιγότερη σε σχέση με τις προηγούμενες μέρες. Η πληγή που έχει μείνει από τον πλακούντα ακόμα επουλώνεται, οπότε είναι λογικό να υπάρχει ακόμη αίμα.

3) Τα λευκά λόχια

Το τελευταίο στάδιο είναι αυτό με τα λευκά λόχια. Αυτά εμφανίζονται μετά τη 10η μέρα (σε άλλες γυναίκες μετά τις 2 εβδομάδες) και διαρκούν περίπου μέχρι τις 6 εβδομάδες (40 μέρες) μετά τον τοκετό. Σε αυτό το στάδιο, τα λόχια αλλάζουν από ροζ σε κιτρινωπά/ λευκωπά με παρουσία, που και που, και λίγου αίματος. Σε αυτό το στάδιο, η έκκριση αποτελείται κυρίως από λευκά αιμοσφαίρια που βοήθησαν στην επούλωση της μήτρας μετά τον τοκετό και τώρα αποβάλλονται.

Πώς μυρίζουν τα λόχια;

Μιας και τα λόχια περιέχουν αίμα, θα έχουν κάποια οσμή που θα είναι ήπια. Η οσμή τους θυμίζει αυτή του αίματος της περιόδου. Μερικές γυναίκες την χαρακτηρίζουν ως “μπαγιάτικη”, “ταγκισμένη” ή “μουχλιασμένη”.

Το αίμα που ρέει από τον κόλπο τείνει να αποκτά μια κάπως “μεταλλική” οσμή. Ωστόσο, δεν θα πρέπει να είναι τόσο έντονη που να σας κάνει να αισθάνεστε δυσάρεστα.

Να έχετε υπόψιν ότι αν η οσμή γίνεται έντονη/ ενοχλητική, ίσως χρειάζεται να μιλήσετε με τον γιατρό σας. Αν γίνει δυσάρεστη, αυτό ίσως να αποτελεί σημάδι μόλυνσης της μήτρας, ιδίως αν ταυτόχρονα υπάρχει πόνος στη μήτρα και, ίσως, και πυρετός.

Ποια είναι τα σημάδια μόλυνσης;

Άσχημη οσμή στα λόχια, που κάποιες φορές είναι σαν “ψαρίλα” ή πρασινωπά λόχια μπορεί να σημαίνουν κάποια επιμόλυνση ή λοίμωξη από κάποιο μικρόβιο. Αυτό μπορεί να θεραπευτεί με τη λήψη αντιβίωσης. Επικοινωνήστε άμεσα με τον γιατρό ή τη μαία σας. Άλλα σημάδια λοίμωξης περιλαμβάνουν ρίγη, ταχυκαρδία, πόνο ή ευαισθησία στην κοιλιά (κυρίως χαμηλά στη μήτρα) και υψηλό πυρετό.

Μπορεί να ακούγεται ανησυχητικό αλλά η αλήθεια είναι ότι η κατάσταση αυτή μπορεί να αντιμετωπιστεί με την κατάλληλη θεραπεία. Αν παραμεληθεί ωστόσο, μπορεί να οδηγήσει σε επιπλοκές, θρομβώσεις ή μόλυνση και του ουροποιητικού συστήματος.

Πόσο διαρκούν τα λόχια και πότε πρέπει να έχουν σταματήσει;

Η διάρκεια της αιμορραγίας μετά τον τοκετό είναι διαφορετική για κάθε μητέρα. Το πιο συνηθισμένο είναι να διαρκούν περίπου 6 εβδομάδες. Σε κάποιες μπορεί να τελειώσουν σε 2 εβδομάδες ή να επιμένουν για 10 εβδομάδες μετά τον τοκετό. Συνήθως, τα λόχια διαρκούν λίγο περισσότερο μετά από καισαρική τομή μιας και η μήτρα αργεί λίγο περισσότερο να υποστρέψει (να επανέλθει δηλαδή στο αρχικό της μέγεθος).

Αν και τα λόχια είναι φυσιολογικά, μην αγνοήσετε τυχόν παρατεταμένη αιμορραγία. Αν η αιμορραγία διαρκεί για αρκετό χρονικό διάστημα και όσο περνάει ο καιρός αυξάνει σε ένταση αντί να μειώνεται, αυτό θα μπορούσε να είναι σημάδι αιμορραγίας μετά από τον τοκετό που απαιτεί ιατρική αντιμετώπιση.

Λόχια: ένας οδηγός του τι να περιμένετε

Μετά από 1 μέρα: Οι μητέρες θα πρέπει να περιμένουν ζωηρό κόκκινο ή καφέ- κόκκινο αίμα. Η ροή του αίματος μπορεί να είναι και αρκετά έντονη έτσι ώστε να γεμίζει βαριάς χρήσης σερβιέτες κάθε λίγες ώρες. Μπορεί να δείτε να βγαίνουν και ένα δύο μεγάλα κομμάτια πήγματος. Μπορεί να είναι σε μέγεθος δαμάσκηνου ή να βγαίνουν περισσότερα, μικρότερα, σε μέγεθος σταφυλιού. Αυτό δεν είναι ανησυχητικό.

Αν ωστόσο, δεν αισθάνεστε καθησυχασμένες, δείξτε το αίμα ή τα πήγματα στη μαία που θα σας επισκεφτεί στη διάρκεια παραμονής στο μαιευτήριο. Μην ντρέπεστε, τα έχουν δει όλα πριν από εσάς! Οι μαίες είναι εκεί για να σας βοηθήσουν με το μωρό σας τις πρώτες μέρες μετά τη γέννα. Ο καθησυχασμός που θα σας προσφέρουν είναι σημαντικός.

Μετά από 1 εβδομάδα: Το αίμα θα πρέπει να έχει γίνει πλέον ροζ- καφέ χρώμα. Οι κηλίδες στις σερβιέτες θα πρέπει να γίνονται ολοένα πιο μικρές και ελαφρύτερες. Μπορεί, αραιά και που, να βλέπετε και κανένα μικρό πήγμα. Αν θεωρείτε ότι το αίμα που βγαίνει είναι αρκετό, καλό θα ήταν να ενημερώσετε τη μαία ή τον γιατρό σας.

Μετά από 3 εβδομάδες: Το αίμα σε αυτό το στάδιο πρέπει να έχει γίνει πλέον ανοικτόχρωμο κίτρινο/ λευκωπό. Μπορεί επίσης να μην βλέπετε καθόλου αίμα. Η μήτρα σας πρέπει να έχει αποκτήσει ξανά το μέγεθος που είχε πριν την εγκυμοσύνη. Οι συσπάσεις και οι κράμπες λογικά θα έχουν υποχωρήσει κι αυτές.

Μετά από 6 εβδομάδες: Ορισμένες γυναίκες μπορεί να βλέπουν μόνο μια μικρή ποσότητα καφέ, ροζ ή κιτρινωπής/ λευκής έκκρισης στη σερβιέτα. Μπορεί να είναι σε μικρή ποσότητα καθημερινά ή να βγαίνει περιστασιακά. Αυτό είναι το τελικό στάδιο της έκκρισης των λόχιων και δεν θα πρέπει να κρατήσει πέραν των 6 εβδομάδων.

Είναι φυσιολογικό η αιμορραγία μετά τον τοκετό να έρχεται και να σταματά;

Αυτή είναι μια συνηθισμένη κατάσταση. Μπορεί η αιμορραγία να σταματήσει για μία ή περισσότερες μέρες και μετά να ξεκινά ξανά. Από αυτή τη σκοπιά, θυμίζουν περίοδο: Μπορεί να αυξηθούν όταν ξεκινάτε να είστε πιο ενεργητικές, ή να πάτε για μια βόλτα τις πρώτες μέρες μετά τη γέννα. Ακόμα κι ο θηλασμός μπορεί να αυξήσει τα λόχια μιας και η ορμόνη οξυτοκίνη που παράγεται κατά το θηλασμό μπορεί να αυξήσει τις συσπάσεις της μήτρας και έτσι να “σπρώξει”περισσότερο αίμα να βγει από τη μήτρα.

Δεν είναι ασυνήθιστο και το σενάριο να παρατηρείται όλο και μειωμένη ροή στα λόχια και περίπου μία με δύο εβδομάδες μετά, η ροή να αυξάνει ξανά. Κι αυτό είναι φυσιολογικό και εξηγείται ως εξής. Ο θρόμβος (το “κακάδι”) που έκλεισε την αιμορραγία στο σημείο που ο πλακούντας ξεκόλλησε από τη μήτρα, τώρα μπορεί να φεύγει. Αυτή η επιπλέον αιμορραγία θα μπορούσε να διαρκεί για λίγες μέρες ακόμα.

Λόχια ή περίοδος; Ποια η διαφορά;

Τα λόχια είναι το αίμα που βγαίνει μετά τον τοκετό του μωρού σας. Η περίοδος είναι η μηνιαία απόπτωση του εσωτερικού της μήτρας (του ενδομητρίου). Υπάρχει συνήθως ένα μεσοδιάστημα μεταξύ του τέλους των λόχιων και της επανέναρξης της περιόδου. Να περιμένετε να δείτε περίοδο μερικές εβδομάδες μετά το τέλος των λόχιων.

Αν θηλάζετε βέβαια, η περίοδός σας μπορεί να καθυστερήσει αρκετά. Αν θηλάζετε αποκλειστικά, μπορεί να μην δείτε περίοδο ακόμα και για 6 μήνες (τότε που θα μπουν και οι στερεές τροφές του μωρού σας). Κάποιες μητέρες δεν θα δουν περίοδο για ακόμα περισσότερο αν συνεχίζουν να θηλάζουν.

ΠΡΟΣΟΧΗ! Αν δείτε ξανά περίοδο τότε είστε ξανά γόνιμη! Μετά τους 6 μήνες, που θα μπουν οι στερεές τροφές, μπορεί να είστε ξανά γόνιμη. Για κάποιες γυναίκες που δεν θήλασαν καθόλου, οι γονιμότητα μπορεί να επιστρέψει και μετά από μόλις 3 εβδομάδες!

Πότε πρέπει να ζητήσετε ιατρική βοήθεια

Τις πρώτες μέρες μετά τον τοκετό, θα πρέπει να δίνετε σημασία στην υγιεινή της περιοχής. Να αλλάζετε σερβιέτα τακτικά, να ξεπλένετε την περιοχή και επίσης να ξεκουράζεστε αρκετά για να μπορέσει το σώμα σας να ανακάμψει.

Τα παρακάτω συμπτώματα είναι ανησυχητικά και θα πρέπει να ζητήσετε ιατρική συμβουλή:

Να συνεχίσουν να βγαίνουν μεγάλα κομμάτια- πήγματα. Αν βγαίνουν πήγματα σε μεγάλες διαστάσεις μετά τις πρώτες 24 ώρες, ή αν γενικά βλέπετε πήγματα μετά την πρώτη εβδομάδα, θα πρέπει να διερευνήσουμε το αίτιο της αιμορραγίας.

Η ροή του αίματος να αυξάνεται αντί να μειώνεται. Η ροή από τα λόχια μπορεί να είναι και σχετικά βαριά τις πολύ πρώτες μέρες μετά τον τοκετό. Η ποσότητα όμως αυτή θα μειώνεται με τις μέρες. Αν τα λόχια αυξάνουν σε ποσότητα ξαφνικά ή αν συνεχίζουν σαν βαριά ή μέτρια αιμορραγία για πάνω από μία εβδομάδα τότε να επικοινωνήσετε με τη μαία ή τον γιατρό σας. Μπορείτε να κρατήσετε ή να φωτογραφήσετε και μια λερωμένη σερβιέτα για να καταλάβουμε καλύτερα τι ποσότητα αίματος χάνεται.

Τα λόχια μυρίζουν περίεργα. Αν το αίμα μετά τον τοκετό σας μυρίζει περίεργα ή άσχημα, μπορεί να υπάρχει μια μόλυνση στη μήτρα. Επίσης, μπορεί να υπάρχει μόλυνση στην περινεοτομή ή στον κόλπο από τους τραυματισμούς κατά τον τοκετό.

Αν παρατηρήσετε διαφορά στην οσμή ή και στο χρώμα των λόχιων, ακόμα και μετά από μπάνιο, αλλαγή σερβιέτας και καθαριότητα της περιοχής θα πρέπει να μας ενημερώσετε.

Πόνος στην λεκάνη (πύελο). Μια ουρολοίμωξη ή δυσκοιλιότητα μπορεί να προκαλέσουν πόνο στην πύελο. Για την ουρολοίμωξη, πίνετε άφθονα νερά και επικοινωνήστε για τυχόν λήψη αντιβίωσης. Για την δυσκοιλιότητα, διατροφικές αλλαγές, άφθονο νερό και ενδεχομένως και κάποιο υπόθετο γλυκερίνης θα σας βοηθήσουν.

Ελπίζουμε να έχουμε καλύψει το σύνολο των αποριών σας σχετικά με τα λόχια. Είναι μια φυσιολογική διαδικασία επούλωσης με πολύ λίγες πιθανότητες κάτι να πάει λάθος. Τίποτα δεν πρέπει να σας αποσπά από τη χαρά του ερχομού του μωρού σας!